Wiadomości
wszystkieBEZPRAWNE TEMATY. Rekrutujący mogą pytać o wiek, nie mogą o pytać o dzieci
Co piąty pracodawca przed zatrudnieniem chce znać plany macierzyńskie kobiet, niektórzy sondują wyznanie i poglądy polityczne kandydatów.
Część pytań, które padają na rozmowie o pracę, jest niezgodna z prawem – alarmują naukowcy z Instytutu Socjologii Uniwersytetu Jagiellońskiego.
W badaniu przeprowadzonym w ramach raportu "Równe Traktowanie Standardem Dobrego Rządzenia", osoby, które w ciągu ostatnich dziesięciu lat ubiegały się o pracę, wskazywały na pytania, zadawane przez pracodawców w procesie rekrutacji, które mogły prowadzić do dyskryminacji.
Najczęściej, bo w 73 proc. przypadków, respondenci podczas procesu rekrutacji pytani byli przez pracodawcę o wiek.
Blisko co trzeci badany (29 proc.) uważa, że pracownicy woleliby w miejscu pracy nie ujawniać swojego wieku. Według twórców raportu, może to wynikać z obaw przed mobbingiem lub nierównym dostępem do szkoleń czy awansów.
Jak podkreślają autorzy badania, pracodawcy mają prawo zasięgać informacji o wieku kandydatów do pracy. Nie mogą natomiast zadawać pytań dotyczących np. stanu cywilnego, czy planów dotyczących posiadania dzieci.
Z relacji respondentów wynika, że pracodawcy nie zawsze rezygnowali z zadawania tego typu pytań, a najczęściej stawiono je kobietom, które w chwili badania były w wieku 25-44 lata.
Badanie wykazało, że co piąta kobieta ubiegająca się o pracę w ciągu ostatniej dekady została podczas rekrutacji zapytana o to, kto będzie opiekował się dzieckiem podczas jej nieobecności w domu. Także co piątą z ankietowanych kobiet, zapytano o plany dotyczące posiadania dzieci.
Ponad połowa (51 proc.) osób, którzy w ostatniej dekadzie ubiegali się o pracę, choć nie powinna, została poproszona przez pracodawców o dołączenie do CV swojego zdjęcia.
Jak wskazują autorzy raportu, co piąta osoba w trakcie naboru została zapytana przez pracodawcę o pochodzenie lub narodowość. O wyznanie, podobnie jak o poglądy polityczne zapytano 3 proc. respondentów. Najmniejszy odsetek badanych zapytano podczas ubiegania się o pracę o orientację seksualną (2 proc.).
W myśl art. 22 1 § 1 Kodeksu pracy pracodawca ma prawo żądać od osoby ubiegającej się o zatrudnienie podania danych osobowych obejmujących: imię (imiona) i nazwisko, imiona rodziców, datę urodzenia, miejsce zamieszkania (adres do korespondencji), wykształcenie oraz przebieg dotychczasowego zatrudnienia.
Zgodnie z art. 22 § 2 k.p. pracodawca ma prawo żądać także innych danych osobowych pracownika, a także imion i nazwisk oraz dat urodzenia dzieci pracownika, jeżeli podanie takich danych jest konieczne ze względu na korzystanie przez pracownika ze szczególnych uprawnień przewidzianych w prawie pracy. Ponadto pracodawca ma prawo poznać numer PESEL pracownika.
Według art. 22 § 3 k.p. udostępnienie pracodawcy danych osobowych następuje w formie oświadczenia osoby, której one dotyczą. Natomiast pracodawca ma prawo oczekiwać udokumentowania tych danych.
Zgodnie z przepisami pracodawca może żądać podania innych danych osobowych, jeżeli obowiązek ich podania wynika z odrębnych przepisów.
Stąd też pytania o obywatelstwo, pojawiające się podczas rekrutacji m.in. do jednostek samorządu terytorialnego. Ustawa o pracownikach samorządowych określa bowiem, że pracownikiem samorządowym może zostać osoba, która jest obywatelem polskim.
Wyjątki zawarto w art. 11 ust. 3 u.p.s, w myśl którego osoba nieposiadająca obywatelstwa polskiego może zostać zatrudniona na stanowisku, na którym wykonywana praca nie polega na bezpośrednim lub pośrednim udziale w wykonywaniu władzy publicznej i funkcji mających na celu ochronę generalnych interesów państwa, o ile posiada znajomość języka polskiego potwierdzoną dokumentem określonym w przepisach o służbie cywilnej.
Stanowiska, o które poza obywatelami polskimi mogą ubiegać się obywatele Unii Europejskiej oraz obywatele innych państw, którym na podstawie umów międzynarodowych lub przepisów prawa wspólnotowego przysługuje prawo do podjęcia zatrudnienia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wskazuje kierownik jednostki, który upowszechnia informacje o wolnych stanowiskach urzędniczych, w tym kierowniczych stanowiskach urzędniczych.
Serwis Samorządowy PAP
/kic/